Bất kỳ ai đã từng giao dịch trong lĩnh vực tài chính truyền thống đều có thể biết về lãi và lỗ (PnL). Nhưng PnL trong thế giới tiền điện tử có giống nhau không? Khả năng hiểu các thuật ngữ như mark-to-market (MTM), PnL đã thực hiện và PnL chưa thực hiện sẽ giúp phát triển sự hiểu biết tốt hơn về tiền điện tử mà một người nắm giữ.
Nếu không có quy trình được xác định rõ ràng để hiểu rõ hơn về lãi hoặc lỗ, giao dịch tiền điện tử có thể trở nên quá tải và các nhà giao dịch có thể gặp khó khăn với những gì họ đang làm. PnL phản ánh sự thay đổi giá trị vị thế của nhà giao dịch trong một khoảng thời gian cụ thể.
Hiểu những điều cơ bản về PnL
PnL trong tiền điện tử đề cập đến việc tính toán lãi hoặc lỗ được thực hiện trên một vị thế giao dịch hoặc đầu tư tiền điện tử. Nó là thước đo được sử dụng để đánh giá hiệu quả tài chính của một nhà giao dịch hoặc nhà đầu tư trong thị trường tiền điện tử.
Để bắt đầu, đây là một số thuật ngữ chính trong thuật ngữ PnL:
MTM
MTM đề cập đến quá trình định giá một tài sản hoặc công cụ tài chính dựa trên giá thị trường hiện tại hoặc giá trị hợp lý của nó. Ví dụ: trong bối cảnh giao dịch tiền điện tử, nếu nhà đầu tư nắm giữ một lượng Bitcoin (BTC) nhất định, giá trị của Bitcoin đó sẽ dao động dựa trên giá thị trường hiện tại.
Công thức chung để tính PnL là:
Giả sử giá MTM của Ether (ETH) hôm nay là 1.970 USD, trong khi giá MTM ngày hôm qua là 1.950 USD. Trong trường hợp này, PnL là 20 USD. Nó cho thấy lợi nhuận là 20 đô la. Ngược lại, nếu giá MTM của ETH ngày hôm qua là 1.980 USD, điều đó cho thấy mức lỗ 10 USD.
Giá trị tương lai
Giá trị tương lai cho biết giá trị của đồng tiền kỹ thuật số tại một thời điểm trong tương lai.
Ví dụ: nếu một nhà giao dịch đặt cược Tron (TRX) trị giá 1.000 USD với phần thưởng 4% hàng năm thì người đó sẽ nhận lại được bao nhiêu sau một năm? Câu trả lời là 1.040 USD. Tại thời điểm đặt cược, giá trị hiện tại sẽ là 1.000 USD, trong khi giá trị tương lai sẽ là 1.040 USD.
Sẽ có giá trị hiện tại tại thời điểm người giao dịch đặt cược, nhưng nếu người đó xem xét toàn bộ tương lai thì có thể có vô số giá trị tương lai.
Có một cách khác để sử dụng giá trị tương lai. Các nhà giao dịch có thể hỏi số tiền đặt cược để nhận được 1.040 USD trong một năm. Nếu họ biết giá trị hiện tại và tương lai, họ có thể tính được hệ số chiết khấu. Công thức tính hệ số chiết khấu là:
Đối với ví dụ nêu trên, hệ số chiết khấu sẽ là:
PnL đã thực hiện
PnL thực hiện được tính toán sau khi các nhà giao dịch đóng vị thế của họ (bán tiền điện tử mà họ nắm giữ). Chỉ giá thực hiện của lệnh mới được tính đến trong PnL đã thực hiện và nó không liên quan trực tiếp đến giá đánh dấu.
Giá đánh dấu là giá mà hợp đồng phái sinh được định giá dựa trên giá thị trường hiện tại của tài sản cơ bản chứ không phải giá mà hợp đồng đang được giao dịch.
Công thức tính PnL thực tế là:
Một ví dụ sẽ giúp hiểu cách tính PnL thực tế. Nếu giá vào để mua số X của Polkadot (DOT) là 70 USD và giá thoát là 105 USD thì PnL trong kỳ là 35 USD, tương ứng với lợi nhuận là 35 USD. Tuy nhiên, nếu giá đóng cửa giao dịch là 55 USD thì PnL sẽ là 15 USD nhưng nó sẽ phản ánh một khoản lỗ.
LNST chưa thực hiện
PnL chưa thực hiện đề cập đến lãi hoặc lỗ hiện được giữ ở các vị thế mở nhưng chưa được hiện thực hóa thông qua việc đóng vị thế. Công thức xác định PnL chưa thực hiện là:
Donald đã mua hợp đồng ETH với giá vào lệnh trung bình là 1.900 USD. Giá đánh dấu của ETH hiện là 1.600 USD. PnL chưa thực hiện của Donald là chênh lệch giữa giá vào lệnh trung bình và giá đánh dấu.
PnL chưa thực hiện = $1.900 – $1.600 = $300
Để xác định PnL trong tiền điện tử, nhà giao dịch cần tìm ra sự khác biệt giữa chi phí ban đầu để mua một đồng tiền kỹ thuật số và giá trị thị trường hiện tại của cùng loại tiền đó. Các phương pháp khác nhau để tính toán PnL trong tiền điện tử như sau:
Phương pháp nhập trước xuất trước (FIFO)
Phương pháp FIFO yêu cầu người bán sử dụng giá của tài sản kể từ khi nó được mua lần đầu. Đây là quá trình tính toán PnL bằng phương pháp FIFO:
1) Để giải quyết chi phí ban đầu của tiền điện tử, hãy nhân giá mua trên mỗi đơn vị với số lượng đơn vị được bán.
2) Để xác định giá trị thị trường hiện tại của tài sản được xử lý, nhân giá thị trường hiện tại trên một đơn vị với số lượng đơn vị được bán.
3) Để tìm PnL, hãy trừ chi phí ban đầu khỏi giá trị thị trường hiện tại.
Giả sử Bob lần đầu tiên mua 1 ETH với giá 1.100 USD và vài ngày sau mua 1 ETH với giá 800 USD. Một năm sau, anh bán 1 ETH với giá 1.200 USD. Vì lần đầu tiên anh ấy mua ETH ở mức 1.100 USD nên mức giá này sẽ được coi là chi phí ban đầu. Áp dụng phương pháp FIFO, Bob có thể tính PnL như sau:
Chi phí ban đầu của Bob = (1 ETH x 1.100 USD) = 1.100 USD
Giá trị thị trường hiện tại = (1 ETH x 1.200 USD) = 1.200 USD
PnL = $1.200 – $1.100 = $100 (lợi nhuận)
Phương pháp nhập sau xuất trước (LIFO)
Phương pháp LIFO yêu cầu người bán sử dụng giá mua tài sản gần đây nhất để tính toán. Các khía cạnh khác giống như phương pháp FIFO. Đây là PnL sử dụng phương pháp LIFO với ví dụ tương tự như trên:
Chi phí ban đầu của Bob = (1 ETH x 800 USD) = 800 USD
Giá trị thị trường hiện tại = (1 ETH x 1.200 USD) = 1.200 USD
PnL = $1.200 – $800 = $400 (lợi nhuận)
Phương pháp chi phí bình quân gia quyền
Phương pháp chi phí trung bình có trọng số yêu cầu các nhà giao dịch xác định chi phí trung bình của tất cả các đơn vị tiền kỹ thuật số trong danh mục đầu tư của họ để đạt được chi phí ban đầu. Dưới đây là các bước để tính toán PnL bằng phương pháp này:
1) Xác định tổng chi phí của tất cả các đơn vị tiền điện tử. Nhân giá mua mỗi đơn vị cho mỗi giao dịch với số lượng đơn vị tài sản và cộng các số lại.
2) Để tính giá trung bình có trọng số trên mỗi đơn vị tiền kỹ thuật số, hãy chia tổng giá của tất cả các đơn vị cho số đơn vị.
3) Tìm giá trị thị trường hiện tại của tiền điện tử được bán. Nhân giá thị trường hiện tại trên mỗi đơn vị với số lượng đơn vị được bán.
4) Để xác định PnL, hãy trừ chi phí trung bình trên mỗi đơn vị khỏi giá trị thị trường hiện tại.
Giả sử Alice mua 1 BTC với giá 1.500 USD và vài ngày sau mua 1 BTC với giá 2.000 USD. Sau đó cô ấy đã bán 1 BTC với giá 2.400 USD. Đây là PnL sử dụng phương pháp chi phí bình quân gia quyền:
Tổng chi phí = (1 BTC x 1.500 USD) (1 BTC x 2.000 USD) = 3.500 USD
Chi phí trung bình có trọng số = 3.500 USD / 2 BTC = 1.750 USD
Giá trị thị trường hiện tại = (1 BTC x 2.400 USD) = 2.400 USD
PnL = $2.400 – $1.750 = $650 (lợi nhuận)
Lãi/lỗ từ việc mở và đóng vị thế
Phân tích các vị thế mở và đóng đều đặn là một cách hiệu quả để theo dõi hiệu suất. Giao dịch mua ban đầu mà một người thực hiện trên thị trường là một vị thế mở, trong khi việc bán tiền điện tử được gọi là đóng vị thế. Nếu một nhà giao dịch mua 10 DOT thì đó là một vị thế mở. Khi nhà giao dịch bán số DOT đó, vị thế sẽ bị đóng.
Ví dụ: nếu một nhà giao dịch mua 10 DOT với giá 70 USD và bán chúng với giá 100 USD thì PnL của người đó sẽ là 30 USD (100 USD – 70 USD). Phân tích thường xuyên các giao dịch phù hợp với các vị thế mở và đóng giúp một người giao dịch một cách có tổ chức.
Tính toán từ đầu năm (YTD)
YTD là một cách để đo lường hiệu suất của các khoản đầu tư được thực hiện bằng tiền điện tử từ đầu năm đến nay. Các nhà đầu tư thường xuyên mua và nắm giữ tiền điện tử trong nhiều năm có thể biết lợi nhuận chưa thực hiện của họ bằng phép tính YTD. Nhà giao dịch chỉ cần tính giá trị của danh mục đầu tư vào đầu và cuối năm rồi so sánh các giá trị này. Đây có thể là năm dương lịch hoặc năm tài chính, tùy theo sở thích hoặc yêu cầu của mỗi người.
Giả sử ai đó nắm giữ Cardano (ADA) trị giá 1.000 USD vào ngày 1 tháng 1 năm 2022 và 1.600 USD ADA vào ngày 1 tháng 1 năm 2023. Trong trường hợp này, 600 USD là lợi nhuận chưa thực hiện. Lợi nhuận chưa thực hiện biểu thị lợi nhuận chưa được chuyển đổi thành tiền mặt hoặc các khoản tương đương tiền như tiền gửi có kỳ hạn.
Tính toán dựa trên giao dịch
Tính toán dựa trên giao dịch yêu cầu một người tính toán PnL cho từng giao dịch cụ thể. Ví dụ: nếu một người mua 1 ETH với giá 1.000 USD và bán nó với giá 1.500 USD thì PnL cho giao dịch sẽ là lợi nhuận 500 USD (1.500 USD – 1.000 USD). Nếu số lượng giao dịch nhỏ và nhà giao dịch cần tính riêng PnL cho các giao dịch này thì tính toán dựa trên giao dịch là một phương pháp lý tưởng.
Phần trăm lợi nhuận
Phương pháp phần trăm lợi nhuận phản ánh PnL dưới dạng phần trăm chi phí ban đầu. Một ví dụ sẽ giúp hiểu rõ hơn. Giả sử một nhà giao dịch mua 1 Binance Coin (BNB) với giá 300 USD và bán nó với giá 390 USD. Trong trường hợp này, PnL của người đó sẽ là $90 lợi nhuận ($390 – $300). Để đạt được tỷ lệ phần trăm lợi nhuận, nhà giao dịch cần chia PnL cho giá mua và nhân số tiền đó với 100 (($90 / $300) x 100). Con số này lên tới 30%.
Tuy nhiên, xin lưu ý rằng đây là những ví dụ đơn giản không tính đến các biến số như thuế, phí giao dịch trả cho nền tảng, biến động thị trường, v.v. Trong các tình huống thực tế, nhà giao dịch sẽ cần tính đến bối cảnh cụ thể khi tính toán. PnL.
Cách tính PnL của hợp đồng vĩnh viễn
Hợp đồng vĩnh viễn là một loại hợp đồng tương lai không có thời gian thanh toán cố định hoặc ngày hết hạn. Các nhà giao dịch có thể giữ các vị thế mua hoặc bán của mình vô thời hạn, miễn là họ có đủ mức ký quỹ duy trì, tức là số lượng tài sản thế chấp tối thiểu cần thiết để duy trì các vị thế giao dịch mở.
Khi các nhà giao dịch tính toán PnL của các hợp đồng vĩnh viễn bằng tiền điện tử, họ cần tính toán cả PnL đã thực hiện và chưa thực hiện, sau đó cộng chúng lại để xác định tổng PnL.
Dưới đây là các bước để đo lường PnL của hợp đồng vĩnh viễn:
Một lần nữa, đây là cách đơn giản hóa để giải thích khái niệm tính toán PnL cho các hợp đồng vĩnh viễn tiền điện tử. Khi tính tổng PnL trong đời thực, nhà giao dịch cần tính đến các yếu tố như phí giao dịch và tỷ lệ cấp vốn.
Tính toán PnL và các công cụ liên quan
Hiểu PnL về tiền điện tử giúp mọi người biết liệu danh mục đầu tư tiền điện tử của họ đang lãi hay lỗ. Việc hiểu rõ hơn về các thông số chính như cơ sở chi phí, số lượng, giá của từng giao dịch và lợi nhuận của danh mục đầu tư sẽ giúp các nhà giao dịch đánh giá hiệu quả chiến lược của họ và thực hiện các điều chỉnh cần thiết. Kiến thức chính xác về số tiền họ đã kiếm được hoặc bị mất trong một giao dịch cụ thể sẽ ảnh hưởng tốt hơn đến các quyết định giao dịch sắp tới của họ.
Ngoài tính toán PnL, còn có các công cụ như bảng tính chuyên dụng và bot giao dịch tự động có thể giúp các nhà giao dịch phân tích hiệu suất của họ và tập trung vào các cơ hội giao dịch sinh lời, bất kể kinh nghiệm của họ.
Leave a Reply